Bomenmonument 1990 Amelisweerd

Monument Amelisweerd april 1990

A27/Amelisweerd –

Weg van de meeste weerstand –

Blijf stem geven aan de natuur –

De Red Rebels* hebben op 24 september 2022 een nieuwe plaquette van het Amelisweerdmonument onthuld. Dat gebeurde in een serene en magische ceremonie onder het toeziend oog van belangstellend publiek.

Foto Harry Slegh
Foto © Rob Huibers 2022

De onthulling maakte deel uit van het herdenkingsweekend georganiseerd door Amelisweerd Niet Geasfalteerd van 23 en 24 september. Het monument staat er al sinds april 1990 ter herdenking van alle acties voor het behoud van Amelisweerd. In de loop der tijd is de plaquette van het monument verdwenen. Het herdenkingsweekend was een mooie gelegenheid de plaquette te vernieuwen en het monument in ere te herstellen.

Nieuwe plaquette op bovenomonument van 1990

*De Red Rebels is een internationale performance activistengroep die de mondiale klimaat- en milieucrisis onder de aandacht wil brengen.

Onthulling monument 1990

Op 22 april 1990 heeft de Stichting Amelisweerd Monument (STAM) samen met de gemeente Utrecht het Amelisweerdmonument onthuld.

Wie nu in Amelisweerd gaat wandelen hoort de auto’s op de achtergrond en realiseert zich dat er een weg door het bos loopt. Alsof dat normaal is … Meer dan 10 jaar hebben vele natuurliefhebbers en de gemeenteraad van Utrecht zich ingezet voor het behoud van het bos. En zo op het eerste gehoor zonder resultaat. Maar er is wel degelijk wat bereikt. De uiteindelijke wegconstructie is beter dan het eerste voorstel, er zijn minder bomen gerooid dan oorspronkelijk de bedoeling was en wij hopen dat bij volgende wegdiscussies er meer aandacht is voor het milieu.

Uit het verleden halen we lessen voor de toekomst. ‘Amelisweerd’ heeft velen gewezen op het maatschappelijk belang van een gezonde natuur. ‘Amelisweerd’ is daarmee ook een symbool voor de milieubescherming in Nederland.

Ook de gemeenteraad van Utrecht vond (15 februari 1988) dat er “gedacht zou kunnen worden aan de realisering van een herkenningspunt”. De gemeenteraad ging daarover in overleg met STAM, met als resultaat het Monument Amelisweerd.

Doel van het Monument Amelisweerd is de maatschappij erop wijzen dat het milieu in gevaar is en laten zien dat mensen daar iets tegen kunnen doen.

Bomenmonument 1990 Amelisweerd
Bomenmonument ter nagedachtenis aan de bijna 600 gevallen bomen in 1984

Het Monument Amelisweerd bestaat uit een gespleten oude boom:

  • De boom is open gespleten: de natuur wordt bedreigd.
  • Er zit een strakke band om de boom heen: er is een spanningsveld tussen de natuur en de maatschappij.
  • Maar er is ook perspectief ! Mensen kunnen samen een andere werkelijkheid maken. Ze moeten wel, want de mens kan niet zonder de natuur: in de band zit een hand die de band onder spanning houdt; mensen proberen de natuur te helpen en de bedreigingen tegen te houden.

Het ontwerp is tot stand gekomen in samenwerking met Hart voor Hout, atelier voor beeldhouwwerken en ambachtelijke producten uit Utrecht. Het ontwerp is van houtbeeldhouwer Wijnand Schoemaker uit Zelhem.

De boom is ‘te danken’ aan de stormschade van 1990. Een dikke stam met veertig jaarringen, rondom de kern nog vochtig van leven.