Zaterdagmiddag 3 oktober organiseerden de Vrienden van Amelisweerd een Tweede Inspiratiemiddag als vervolg op de Inspiratiemiddag vorig jaar op 15 november 2019. Doel van de middag was om te bespreken hoe elementen uit onze dit jaar geformuleerde Visie de komende tijd in de praktijk kunnen worden gerealiseerd.
Het organiseren van de inspiratiemiddag was al een uitdaging op zich in coronatijd, maar dankzij een bijdrage uit het Initiatievenbudget van de gemeente Utrecht en de hulp van de beheerder van het Landhuis Oud Amelisweerd kon het alsnog plaatsvinden op de fraaie zolder van het landhuis. Zo werd het een geslaagde en geïnspireerde middag met smakelijke hapjes van De Veldkeuken als toegift.
Na een korte schets van actuele ontwikkelingen gingen de ongeveer 25 aanwezigen (het maximum onder coronaomstandigheden) uiteen in vier workshops, waaruit na afloop werd gerapporteerd.
Hieronder vind je een verslag uit deze vier workshops:
- Informatiecentrum
- Groengroep
- Ruimtelijke Ontwikkelingen
- Nieuw Bos
INFORMATIECENTRUM
De Vrienden van Amelisweerd willen al langer het Informatiecentrum Landgoederen (dat nu in het Koetshuis huist) versterken om recreanten meer informatie te geven over de waarden van de landgoederen (zie onze visie) en de activiteiten die er plaatsvinden. De informatie zou zowel fysiek als virtueel kunnen worden aangeboden. Daarbij willen we zo veel mogelijk samenwerken met andere partijen, en natuurlijk met de mensen die het informatiecentrum de afgelopen jaren gemaakt en gedraaid hebben (zowel van het landhuis als de Veldkeuken).
Voorafgaand aan de workshop werd kort toegelicht welke onderdelen in een dergelijk centrum aan bod zouden kunnen komen.
- Informatie over natuurwaarden & educatie voor jong en oud
- Agenda activiteiten & startpunt excursies
- Informatie over cultuurhistorie landgoed en monumenten
- Informatie over de actiegeschiedenis
- Informatie over korte voedselketen, natuurinclusieve landbouw (fruitteelt, veelteelt, tuinderijen) en praktische informatie mbt verkooppunten
- Amelisweerd als magneet voor “duurzaam geïnspireerde” creatieve mensen
- “Mijn Amelisweerd”, verhalen van mensen die actief verbonden zijn met het landgoed
- Amelisweerd Academie, (virtuele) lezingen over issues die direct of indirect met de landgoederen van doen hebben. Dit eventueel in samenwerking met de Universiteit
- Een deel van het landhuis krijgt een functie als informatiecentrum en dient als toegangspoort voor de landgoederen en het Kromme Rijngebied.
De eerste punten zijn activiteiten voor de korte termijn, terwijl de laatste vooral vergezichten zijn. De realisatie hangt af van de financiële middelen, een actieve groep vrijwilligers en uiteraard de ruimte die beschikbaar is in het Koetshuis en/of het landhuis Oud Amelisweerd. Gezien corona en de ongewisse toekomst van het landhuis Oud Amelisweerd zijn er nog veel onzekerheden.
Tijdens de workshop kwam naar voren dat een vernieuwd informatiecentrum Landgoederen en een duurzame bestemming voor het landhuis Oud Amelisweerd twee hele verschillende issues zijn. De algemene stemming was dat er geen landhuisvullend informatiecentrum opgetuigd hoeft te worden. Overigens steunen de Vrienden van Amelisweerd plannen om het landhuis zo lang mogelijk open en toegankelijk te houden voor publiek.
Tot slot kwam aan bod dat er veel behoefte is aan triviale, praktische informatie voor de bezoekers van de landgoederen (waar zijn de toiletten, wat zijn de wandelroutes etc.). Het gemakkelijkst is het om deze informatie op de parkeerplekken te verstrekken (bijvoorbeeld via een extra informatiebord).
GROENGROEP
Tijdens de bijeenkomst is het voorstel van de Vrienden van Amelisweerd toegelicht om een groengroep op te richten. Deze zou kunnen bestaan uit een inventarisatietak en een beheerklussentak. In een kleine groep is gepraat over het doel van de groep, wat je zou kunnen oppakken en hoe je zo’n groep kunt starten.
Doel van deze groep is om de waarden van Amelisweerd beter in kaart te brengen en om te kijken hoe je bepaalde waarden kunt versterken. Er is al veel kennis, maar dat kan beter worden ontsloten. Wij nemen contact op met een van de stadsecologen om te kijken welke gegevens aanwezig zijn en waar hiaten zitten. Daarnaast willen we graag de waarden en vooral de bomen van het stuk Amelisweerd ten westen van de A27 inventariseren. Wellicht kan dit een veldopdracht worden voor biologiestudenten.
Voor de beheertak van de groengroep zetten we eerst de mogelijkheden op een rijtje in overleg met de gemeente. Zo krijgen we duidelijker wat we kunnen, waarna we een kerngroep willen vormen die bedenkt welke klussen een toegevoegde waarde hebben. Voor het oprichten van zo’n groep gaan we in contact met diverse bestaande Utrechtse groengroepen. We hoeven immers niet zelf het wiel opnieuw uit te vinden!
RUIMTELIJKE ONTWIKKELINGEN
In deze workshop hebben het Buurtschap Amelisweerd/Rhijnauwen en de Vrienden van Amelisweerd afspraken gemaakt om elkaar goed te informeren en waar nodig en mogelijk te ondersteunen waar het het om ontwikkelingen rond de landgoederen die gevolgen hebben voor Amelisweerd en Rhijnauwen. Dat kan gaan om de plannen voor de verbreding van de A27, maar ook om plannen voor Maarschalkerweerd en het Science Park Utrecht, waar nu een Omgevingsvisie wordt vastgesteld. Het Buurtschap en de Vrienden zetten zich samen in voor een versterking van natuurlijke en landschappelijke waarden en verbindingen in dit gebied.
NIEUW BOS
Een groepje geïnteresseerden heeft gebrainstormd over mogelijkheden voor bosuitbreiding op en bij Amelisweerd en Rhijnauwen. De aanleiding voor deze werksessie is de wens om, na decennia waarin het bos is bedreigd, dit juist uit te breiden. De Vrienden van Amelisweerd zijn van mening dat de aanleg van meer of nieuw bos gewenst is in deze tijd van klimaatverandering en een toenemende recreatieve druk op het huidige bos bij Amelisweerd en Rhijnauwen vanuit de snel groeiende stad Utrecht.
Als algemene aanbeveling kwam uit de sessie dat het handig is om in te spelen op bestuurlijke processen van dit moment als de Ruimtelijke Strategie 2040, en het belang van klimaatadaptatie en CO2 compensatie niet onvermeld te laten.
Specifiek zou er kunnen worden gekeken naar gebieden aan de rand zoals bij het Vogelnest of richting de gronden die in beheer zijn van de Universiteit. Daarbij kan ook gedacht worden aan een voedselbos, eventueel in samenwerking met huidige pachters of gebruikers. Interessant zijn verder initiatieven als EcoTree, die niet alleen bosaanleg financieren en promoten maar ook het toekomstig beheer.
Contactpersoon Informatiecentrum: Liesbeth Paardekooper
Contactpersoon Groengroep: Tieneke de Groot
Contactpersoon Ruimtelijke Ontwikkelingen: Jos Kloppenborg
Contactpersoon Nieuw Bos: Wine Te Meerman