Maandag 12 mei bespreekt de Provincie Utrecht de voorstellen tot verbetering van de verkeersveiligheid van de N411 Utrecht-Bunnik. In aanvulling op ons persbericht eerder deze week hebben wij de statenleden in de Commissie Milieu, Mobiliteit en Economie de volgende brief gestuurd.
Geachte Statenleden. Het is goed dat er eindelijk iets wordt gedaan aan veiligheid van de N411. Er zijn al teveel ongelukken met zelfs dodelijke afloop geweest bij het oversteken van deze provinciale weg, vooral bij de oversteek voor fietsers en voetgangers naar Oud-Amelisweerd.
Kap van 80 bomen
Wij zijn echter zeer geschrokken van een deel van de nu voorgestelde maatregelen. Voorgesteld wordt de aanleg van een onafgebroken 4,5 meter brede “fietslaan” aan de noordzijde van de provinciale weg. Deze doorsnijdt de zuidwestzijde van het Markiezenbos van Nieuw-Amelisweerd over enkele honderden meters!
In de stukken wordt gewag gemaakt van de mogelijke kap van zo’n 80 “merendeels jonge” bomen voor het plan. Dit lijkt ons een pijnlijke vertekening van de waarheid.
Aantasting van een Rijksmonument en de EHS – en een bijzondere entree
Nog afgezien van wat er allemaal aan bomen buiten het Markiezenbos zelf moet worden gekapt, leert een blik op de recente publicatie van Bureau Maes (“Historische dendrologie Landgoederen Oud en Nieuw Amelisweerd en Rhijnauwen”) al gauw dat vele bomen van grote ouderdom en waarde vrijwel onvermijdelijk zullen sneuvelen. Zie de kaarten op p. 39 en p. 42 van dit rapport en leg daar kaart “N411PR-0001A met toelichting.pdf” maar overheen. En als men probeert wat te schuiven met het fietspad (direct bij de ingang staan een aantal zeer massieve eiken) hak je al gauw een nog groter stuk van de entree af van de rest van het Markiezenbos. Daarmee krijgt de belevingswaarde van het bos een nog grotere klap.
Let wel, dit is zowel een erkend Rijksmonument van buitengewone cultuurhistorische waarde (waarvoor een zware vergunningprocedure noodzakelijk is) als een deel van de Ecologische Hoofdstructuur. Vreemd genoeg spreekt het rapport nergens over compensatie wordt (de vermelde noodzaak voor EHS-compensatie geldt een heel ander gebied). Dit terwijl tegelijk de belevingswaarde voor recreanten buitengewoon wordt verstoord. (lees verder)
Het plan voldoet niet aan de gestelde criteria
Het analyserapport noemt drie criteria waar varianten aan moeten voldoen. Het tweede daarvan luidt: “De te nemen maatregelen dienen de aanwezige landschappelijke en cultuurhistorische waarden zoveel mogelijk te respecteren.“
Het lijkt ons duidelijk dat het voorliggende voorstel niet aan dit criterium voldoet.
Ook wordt gesteld: “in de variant van het Ruimtelijk Kwaliteitsteam is de versnippering van de EHS beperkter. Een deel van de aan te kopen percelen kan worden ingericht als nieuwe natuur.” Eens te meer maakt dit duidelijk dat de GS niet heeft beseft dat het Markiezenbos ook EHS is!
Verder wordt gesteld: “De variant van het Ruimtelijk Kwaliteitsteam (…) biedt bovendien kansen voor (recreatieve) gebiedsontwikkeling (…) rondom de A27 (Groene Verbinding/”Dak op de Bak”, toegang tot Markiezenbos/Nieuw-Amelisweerd).” Nog afgezien van de onwenselijkheid en de grote onzekerheid over het verbreden van de bak van de A27: Dat zal heel wat jaren later gebeuren. Deze oplossing sluit dan gewoon jarenlang nergens op aan of je gaat iets 2x aanleggen en betalen.
Het daarop volgende argument (p.5 analyserapport) luidt: “Het (brom)fietspad aan de noordzijde vergroot de beleefbaarheid van het landgoed Amelisweerd voor (brom)fietsers.” Dit vinden wij vanuit de beleving van de wandelaar te wrang voor woorden, zeker waar nog eens expliciet het toegenomen genot van bromfietsers (!) wordt vermeld.
De kracht van de huidige entree van het Markiezenbos is dat je direct midden in de beleving van een oud bos bent. Die beleving is straks geheel weg.
Terug naar de criteria
De criteria, die op p. 3 van het analyserapport worden vermeld (veiligheid, respect voor landschap en cultuurhistorie, toekomstvastheid) zijn goed. Het probleem is dat het voorliggende voorstel niet aan deze criteria voldoet.
De veiligheid is veel beter gediend met een snelheid van 60 km/uur over het hele traject vanaf de kruising met de Uithoflijn tot aan de bebouwde kom van Bunnik in plaats van een 50-80-60-80-50 stukje-bij-beetje-oplossing. Daarnaast is er niet mis met de huidige ventweg aan de zuidzijde van de Koningsweg als veilige route. De oversteeksituaties en de hoge snelheden vormen het probleem. Met de Fietsersbond zullen wij spoedig tot nadere voorstellen komen ten aanzien van de verkeersafwikkeling en verbetering van de oversteeksituaties.
Belangrijk is om nu al te constateren dat de huidige voorstellen op geen enkele manier voldoen aan het criterium van respect t.a.v. landschappelijke en cultuurhistorische waarden. Laten wij de komende tijd gebruiken om aan een oplossing te werken die zowel voldoet aan criteria van veiligheid als aan criteria op het gebied van respect voor landschap en cultuurhistorie, en toekomstwaarde.
Jos Kloppenborg | Vrienden van Amelisweerd